Nabestaande van

‘Verdwaald in alle vragen’ is een verrassend openhartig boek over de dilemma’s waarmee nabestaanden worstelen na de zelfdoding van een dierbare. In 2008 pleegt Ernst, de broer van journalist Alje Kamphuis, zelfmoord. Gevoed door schuldgevoel en de vraag hoe dit voorkomen had kunnen worden, probeert hij uit te zoeken waarom Ernst voor dit rigoureuze einde koos. Hij praat met de vrienden van zijn broer en zijn hulpverleners. Daarnaast leest hij de vele notities die Ernst, oprichter van de vermaarde Nederlandse punkband Ivy Green en beeldend kunstenaar, achterliet. Ze maken de pijn en wanhoop van Ernst voelbaar. Ieder jaar stappen ongeveer 1600 Nederlanders uit het leven. Om meer inzicht te krijgen in deze met taboes omgeven thematiek ontmoet Alje Kamphuis ook Kris Kamerling, de broer van Antonie en Xandra Brood, de vrouw van Herman en hoogleraar klinische psychologie Ad Kerkhof, gespecialiseerd in suïcidepreventie. De zoektocht van Alje Kamphuis is indringend en meeslepend en geeft een fascinerende inkijk in de psyche van mensen die een einde aan hun leven maken.

Na een voorwoord en korte inleiding geeft hoofdstuk een ‘Feiten over zelfdoding’ (in Nederland 1500 per jaar – bijna tweemaal het aantal verkeersdoden): onder andere aandacht voor taboe, gewelddadige methoden, politie/justitie, trauma’s, psychiatrische stoornissen, omgevingsfactoren, en preventie. Hoofdstuk twee ‘Rouw als uiting van gezondheid’ gaat over het rouwproces, ‘rouwtaken’ en rouwreacties: gedachten, gevoelens, lichamelijke reacties, en gedrag. Hoofdstuk drie en vier gaan dieper in op de rouwreacties. Rouw (na zelfdoding) in gezin en op school komt in hoofdstuk vijf aan de orde. Hoofdstuk zes bespreekt ‘Steun en troost krijgen’ en hoofdstuk zeven ‘Hulp bij rouw’. Via oefeningen en schema’s kunnen nabestaanden inzicht krijgen in hun rouwreacties, en hun behoeften aan steun en hulp. Elk hoofdstuk eindigt met bronverwijzingen. Achterin een literatuurlijst en een lijst met websites en adressen voor meer informatie. De auteurs zijn al jaren deskundig op gebied van nazorg aan nabestaanden van zelfdoding en professionele begeleiding bij rouw. Ze zijn samen in 2006 onderscheiden voor belangrijke bijdragen aan de preventie van zelfdoding. Beiden werken bij GGZ Friesland en als docent in het hoger onderwijs.